Zie je een rood knipperend lampje op je rookmelder en weet je niet of dat goed of fout is? Je bent niet de enige. Soms is het helemaal normaal, soms is het een waarschuwing voor een bijna lege batterij of vervuilde sensor. In dit artikel leggen we uit wat het betekent als je rookmelder rood knippert, waar je op moet letten en wat je eventueel moet doen.
Wat betekent een rood knipperend lampje?
Een rood knipperend lampje op je rookmelder hoeft niet meteen te betekenen dat er iets mis is. Veel melders laten met een korte knipper elke 30 tot 60 seconden zien dat ze actief zijn. Dat is volkomen normaal. Maar knippert het lampje vaker, onregelmatig of in combinatie met een pieptoon? Dan is het een signaal dat er iets aan de hand is.
De betekenis hangt af van het ritme en het type rookmelder. Sommige melders gebruiken het rode lampje ook om aan te geven dat er recent een alarm is geweest, dat de batterij bijna leeg is, of dat de sensor schoongemaakt moet worden. In de volgende alinea’s leggen we per oorzaak uit wat het kan zijn en wat je kunt doen.
1. Normale werking
Bij veel rookmelders is een rood knipperend lampje gewoon een teken dat het apparaat goed werkt. Eén korte knipper om de 30 tot 60 seconden is vaak onderdeel van de zelftest die de melder automatisch uitvoert. Je hoeft dan niks te doen.
Dit soort melders hebben meestal geen display of ander statuslampje, dus het knipperende ledje is hun manier om te laten zien dat ze actief zijn. Het lampje knippert, de sensor doet z’n werk, en je bent beschermd. Simpel zat.
Let op: dit gedrag verschilt per merk. Kijk bij twijfel even in de handleiding. Maar als het lampje rustig knippert en er geen piep klinkt, is er meestal niks aan de hand.
2. Geheugenfunctie na alarm
Sommige rookmelders blijven rood knipperen nadat er een alarm is afgegaan. Ook als het alarm inmiddels stil is. Dit is een geheugenfunctie. De melder wil je laten weten dat hij recent rook heeft gedetecteerd, of dat iemand op de pauzeknop heeft gedrukt.
Je herkent dit vaak aan een andere knipperfrequentie dan normaal. Bijvoorbeeld twee keer rood knipperen per minuut in plaats van één keer. Er klinkt geen piep meer, maar het lampje blijft actief.
Wat kun je doen?
Druk kort op de testknop om het geheugen te wissen. Bij sommige modellen moet je dit even vasthouden, of meerdere keren drukken. Daarna schakelt de melder terug naar zijn normale ritme. Gaat het lampje daarna nog steeds anders knipperen? Dan is er iets anders aan de hand.
3. Lege of bijna lege batterij
Een van de meest voorkomende oorzaken van een rood knipperend lampje is een bijna lege batterij. Vaak zie je dan niet alleen het rode lampje knipperen, maar hoor je ook een korte pieptoon om de 30 tot 60 seconden. Sommige melders knipperen zelfs zonder geluid, afhankelijk van het merk en type.
Batterijmelders doen dit meestal na ongeveer een jaar gebruik. Bij melders met een ingebouwde 10-jaars batterij gebeurt het minder vaak, maar ook die geven een signaal als de batterij bijna op is, meestal aan het einde van de levensduur.
Wat kun je doen?
Vervang de batterij van je rookmelder meteen. Gebruik altijd het type dat in de handleiding staat vermeld…. Gebruik altijd het type dat in de handleiding staat vermeld, en druk na het plaatsen op de testknop om te controleren of alles weer werkt. Gaat het knipperen en piepen daarna door? Dan zit de batterij misschien niet goed, of is de melder aan vervanging toe.
4. Sensor vervuild of melder aan onderhoud toe
Een rookmelder die rood knippert zonder dat er rook is, kan ook aangeven dat de sensor vervuild is. Stof, vet of insecten kunnen zich ophopen in de rookkamer en het meetsysteem verstoren. Sommige melders laten dit weten met een rood knipperlicht in combinatie met een dubbele pieptoon, meestal elke 30 tot 60 seconden.
Dat betekent niet dat de melder kapot is, maar dat hij aandacht nodig heeft. Vergelijk het met een stofzuigerzak die vol zit. Hij doet het nog, maar niet goed meer. Regelmatig schoonmaken helpt ook om onnodig afgaan van de rookmelder te voorkomen.
Wat kun je doen?
Haal de melder los en maak hem schoon. Gebruik een zachte borstel of een stofzuiger met een smal opzetstuk om de openingen aan de buitenkant schoon te maken. Blaas eventueel met perslucht langs de ventilatiegaatjes. Gebruik geen water of schoonmaakmiddelen.
Druk daarna op de testknop. Als het knipperen en piepen stopt, is het probleem opgelost. Komt het signaal terug, dan is het mogelijk tijd om de melder te vervangen.
5. Melder is verouderd of defect
Rookmelders gaan niet oneindig mee. Na verloop van tijd raakt de sensor versleten, ook als de batterij nog werkt. De meeste fabrikanten raden aan om een melder na 10 jaar te vervangen. Lees hier wanneer rookmelders vervangen moeten worden en wat de regels zijn. Sommige modellen geven dat zelf aan, bijvoorbeeld met een rood knipperend lampje en een waarschuwingspiep die niet verdwijnt, ook niet na schoonmaken of batterij vervangen.
Een defect kan ook ontstaan door een val, vocht, of extreme temperatuurverschillen. In zulke gevallen werkt de melder niet meer betrouwbaar, ook al lijkt het lampje nog iets te doen.
Wat kun je doen?
Check de productsticker op de achterkant van de melder. Staat er een productiedatum van meer dan 10 jaar geleden? Dan is het tijd voor vervanging. Twijfel je over de werking? Koop liever een nieuwe melder dan dat je vertrouwt op een apparaat dat mogelijk faalt.
Wat kun je doen? (stappenplan)
Een rood knipperend lampje kan dus van alles betekenen. Met deze stappen kom je er snel achter wat er aan de hand is en wat je moet doen.
1. Bekijk het knipperritme
Knippert het lampje één keer per 30 tot 60 seconden? Dan is dat meestal normaal. Gaat het sneller, of op een andere manier dan je gewend bent? Dan vraagt de melder waarschijnlijk om actie.
2. Controleer of het alarm recent is afgegaan
Sommige melders blijven rood knipperen als geheugenfunctie. Druk op de testknop om dat geheugen te wissen. Blijft het lampje daarna op hetzelfde ritme knipperen? Dan ligt het waarschijnlijk aan iets anders.
3. Vervang de batterij
Hoor je een piep of weet je dat de batterij al lang meegaat? Vervangen is dan de makkelijkste eerste stap. Gebruik een batterij van het juiste type en merk.
4. Maak de melder schoon
Stof of vuil kunnen de sensor verstoren. Reinig de melder voorzichtig met een zachte borstel of stofzuiger. Geen vocht gebruiken. Regelmatig onderhoud voorkomt ook problemen op plekken met veel vocht of damp. In dat soort situaties is een hittemelder vaak een betere keuze dan een rookmelder.
5. Druk op de testknop
Zo controleer je of alles weer werkt. Vaak stopt het knipperen na een goede test. Werkt hij niet, of blijft het signaal terugkomen? Ga dan naar stap 6.
6. Vervang de rookmelder
Is je melder ouder dan 10 jaar, of blijft hij signalen geven ondanks schoonmaken en batterijwissel? Dan is hij aan het eind van zijn levensduur.
Veelgestelde vragen
Kan ik het knipperende lampje uitschakelen?
Nee, bij de meeste modellen niet. Het lampje hoort bij de normale werking van de melder. Het geeft aan dat het apparaat actief is. Alleen bij sommige modellen kun je een nachtmodus inschakelen, waarbij het lampje tijdelijk uitgaat.
Is het normaal dat de rookmelder knippert zonder geluid?
Ja. Een rood knipperlicht zonder piep is meestal onderdeel van de zelftest. Zolang het ritme rustig is (bijvoorbeeld eens per minuut), is dat normaal gedrag.
Wat betekent het als mijn rookmelder rood én groen knippert?
Sommige melders gebruiken meerdere kleuren om verschillende statussen aan te geven. Rood betekent vaak waarschuwing of alarm, groen betekent stroomtoevoer. Check altijd de handleiding van jouw merk, want dit verschilt per type. Twijfel je nog steeds? Lees hier hoe rookmelders precies werken en signalen geven.
Moet ik altijd iets doen als het lampje rood knippert?
Nee, niet altijd. Als het om een normaal ritme gaat zonder piep, hoef je niks te doen. Pas als het knipperen verandert of gepaard gaat met geluid, moet je in actie komen.
Preventietips
Een goed werkende rookmelder is geen kwestie van ophangen en vergeten. Met een paar simpele gewoontes houd je hem betrouwbaar én voorkom je onnodige meldingen.
Test de melder elke maand
Gebruik de testknop om te checken of het alarm nog goed werkt. Zo weet je zeker dat hij klaar is als het ooit nodig is.
Maak de melder elk kwartaal schoon
Stofzuig of borstel de buitenkant voorzichtig. Doe dit vooral in ruimtes waar veel stof of damp voorkomt, zoals de keuken of hal.
Noteer de vervaldatum
Rookmelders gaan meestal tien jaar mee. Zet de datum van aanschaf of vervaldatum op de zijkant met een stift. Zo weet je wanneer het tijd is voor een nieuwe.
Gebruik goede batterijen
Bij modellen zonder ingebouwde batterij: gebruik altijd het type dat in de handleiding staat. Vervang ze op tijd, bij voorkeur eens per jaar.
Hang ‘m op de juiste plek
Zorg dat je rookmelder op de juiste plek hangt. Bekijk ook waar je een rookmelder het beste plaatst in huis.
Afronding: wat moet je nu doen?
Knippert het rode lampje op je rookmelder? Kijk eerst rustig naar het ritme. Eén keer per minuut is meestal normaal. Gaat het sneller, klinkt er een piep of is het gedrag anders dan je gewend bent? Dan is het tijd om te testen, schoon te maken of de batterij te vervangen.
Twijfel je? Dan is het vaak slimmer om de melder te vervangen. Liever een nieuwe die je kunt vertrouwen, dan een oude die je laat twijfelen.
Liever zeker zijn? Op onze hoofdpagina over brandpreventie vind je alle info over melders, blussers en EHBO.